زیارت اهل قبور بنا به روایات وارده در دو وقت شادی و اندوهناکی توصیه شده است و این بدان معناست که قبرستان ،عبرتگاهی است که می توان در آن به سنجش گذشته و حال خویش پرداخت.
قبرستان مومنین ،بواسطه آداب زیارت اهل قبور ،رنگ و بویی دیگر دارد.این توجه بویژه دربعضی مناطق ،چشمگیرتر است.
سنت فاتحه خواهی در شبهای جمعه و برپایی آیین هایی ویژه در اعیاد بر مزار مومنین وازآن جمله است.
چندی پیش دو واقعه موجب شد تا تاملی و درنگی بر موضوع "قبرستان کبیرآران"داشته باشم.
یکی پرسش دوستان علاقمند به شعر و ادب در باب محل دفن "ملاحسن داعی آرانی"،بود که به ظاهر مکانش مجهول ونامعلوم است و دیگری پرسش پسرم از محل دفن پدر بزرگ پدری ام .
این دوپرسش ،بهانه ای شد تادرباره تاریخچه قبرستان قدیم آبادی بیشترکسب اطلاع کنم.
متاسفانه در مکتوبات هیچ اطلاعاتیدرباره قبرستان قدیم نیافتم و تنها اقوال سینه به سینه و شفاهی گواه وجود قبرستانی معظم و بزرگ با قدمتی حدود هزارساله در محدوده فعلی میدان ۱۵ خردادبود.
نیز وجود چند قطعه سنگ قبر حجیم و تاریخی که قدمت برخی ازآنها به ۴۰۰ سال می رسد سند مستند این واقعیت فراموش شده تاریخی است.
دیگر نشانه برجای مانده سازه ناتمام آهنی مقبره علما در ضلع شرقی میدان فعلی ۱۵ خرداد است که گویامحل دفن جمعی از عالمان و ون برجسته محله دربندوبوده است.
این در حالی است که مزارات شریف و دارای اشتهاری چون مزار شیخان قم،تخت فولاد اصفهان وبعنوان گنجینه ای معنوی و فرهنگی برای یادکرد عالمان و مومنان بشمار می رود.
اینک باید با خود گفت براستی چگونه می توان نشانی از بی نشانها از دل خروارها خاک در این قبرستان فراموش شده بدست آورد.
درباره این سایت